Wie hoofdletsel opgelopen heeft, kan last hebben van allerlei symptomen zoals hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en vermoeidheid. Maar ook klachten op het gebied van denken (cognitie) en klachten met betrekking tot gedrag en emotie komen voor.

Dat de symptomen divers zijn, komt omdat hoofdletsel vanzelfsprekend te maken heeft met onze hersenen. En hersenen zijn een bijzonder complex orgaan. Ze coördineren beweging en zintuigsystemen, maar ook homeostatische functies zoals lichaamstemperatuur, ademhaling en bloeddruk. De hersenen zijn ook een bron van emoties, verbeelding, geheugen, creativiteit, logisch denken en cognitieve functies.

Hoofdletsel en hersenletsel: de verschillen

Bij hoofdletsel (schade aan het hoofd) hoeft er niet direct sprake te zijn van hersenletsel (schade aan de hersenen). Heeft u hoofdletsel en heeft u sindsdien klachten die één of enkele van de hierboven genoemde functies verstoren, dan is er reden voor nader onderzoek. Er kan sprake zijn van een hersenschudding (LTSH: lichttraumatisch schedel-hersenletsel), maar wanneer de klachten aanhouden en/of na voldoende tijd en rust toenemen kan er ook sprake zijn van blijvende schade aan de hersenen.

Bij 15 – 47% van de patiënten met licht hersenletsel blijven er klachten bestaan (hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid , vermoeidheid, cognitieve klachten), die ook wel het post-commotioneel syndroom (PCS) worden genoemd. Door onderzoek te doen naar deze grote maar vaak verwaarloosde groep patiënten, zal de aandacht voor hun behoeften toenemen en de herkenning van deze kwetsbare groep door medici verbeteren; dit leidt mogelijk tot vroegere opsporing van patiënten met risico op blijvende symptomen en problemen om hun leven van vóór het letsel weer op te pakken.

Licht tot middelzwaar hersenletsel. Van alle patiënten met een traumatisch hersenletsel heeft 10-15% een ernstig en 85-90% een licht of middelzwaar hersenletsel. Veel onderzoek werd tot nu toe verricht naar zwaar hersenletsel, minder naar licht en middelzwaar hersenletsel. Tot voor enkele jaren werd aangenomen dat patiënten met een licht tot middelzwaar hersenletsel een goede prognose hadden. Voor het merendeel van de patiënten geldt dat gelukkig ook, maar een deel van de patiënten houdt klachten, die werkhervatting en sociale activiteiten kunnen belemmeren. De afgelopen jaren wordt steeds duidelijker dat ook bij licht en middelzwaar hersenletsel ernstige objectiveerbare afwijkingen gevonden kunnen worden.

Bron: Van Heugten e.a., 2015

Tien karakteristieke kenmerken ten gevolge van hoofdletsel kunnen zijn:

• Geheugenstoornissen
• Hoofdpijn (-en)
• Duizeligheid / evenwichtsstoornissen
• Vermoeidheid / black outs
• Lager tempo informatieverwerking
• Stoornissen in oriëntatie in tijd / plaats / persoon / realiteitszin
• Aandacht- en concentratieproblemen
• Planning en organisatieproblemen
• Initiatiefvermindering / ontremd in gevoel en/of gedrag
• Geen drukte / stress kunnen verdragen

Bron: NAH Zorg, 2005